Τα τελευταία χρόνια, με την άνοδο του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι Haters είναι ένα φαινόμενο που συναντάται όλο και πιο συχνά. Πρόκειται για ανθρώπους που αποδοκιμάζουν έντονα τους άλλους, τους ασκούν κακόβουλη κριτική και τους επιτίθενται λεκτικά. Μπορεί να χρησιμοποιούν άσεμνους χαρακτηρισμούς, να βγάζουν μίσος, κακία και να προσπαθούν να πληγώσουν. Πολλές φορές το καταφέρνουν, γιατί τα θύματα παίρνουν προσωπικά την επίθεση.
Πώς εξηγείται η συμπεριφορά των haters;
Τι συμβαίνει και οι άνθρωποι αυτοί συμπεριφέρονται με τέτοιο τρόπο; Ποιο είναι το προφίλ τους και τι λένε οι πράξεις τους για την ψυχολογία τους;
Το σίγουρο είναι ότι οι haters δεν τα έχουν καλά με τον εαυτό τους. Συνήθως η αυτοεκτίμηση τους είναι χαμηλή, νιώθουν ανασφάλεια, έχουν αισθήματα κατωτερότητας και δεν νιώθουν ικανοποιημένοι με τη ζωή τους. Σημαντικό ρόλο παίζει, φυσικά, το οικογενειακό υπόβαθρο. Πολλές φορές, τα άτομα που επιδεικνύουν τέτοιες συμπεριφορές προέρχονται από οικογένειες στις οποίες υπήρχαν αρκετά προβλήματα. Για παράδειγμα, αν ένα παιδί βίωνε μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον μίσος και εκφοβισμό είναι πολύ πιθανό να υιοθετήσει αντίστοιχη στάση ως ενήλικας. Σε αυτή την περίπτωση, πέρα από το γεγονός ότι το παιδί μιμείται το πρότυπο του, η συμπεριφορά λειτουργεί ως ένας τρόπος διαχείρισης της επώδυνης εμπειρίας. Πολύ συχνά αυτό που κάνουμε στους άλλους, το έχουμε υποστεί και οι ίδιοι, και η αναπαραγωγή της συμπεριφοράς αυτής είναι ένας τρόπος να διαχειριστούμε την πληγή μας.
Τα άτομα αυτά, λοιπόν, βλέπουν κάποιον, την ευτυχία, την επιτυχία, τα επιτεύγματα, τη ζωή του και εκεί αναγνωρίζουν κάτι που λείπει από τη δική τους ζωή, με αποτέλεσμα να βιώνουν έντονη ζήλεια.
Η παρουσία του άλλου, οι επιλογές του, τα αποτελέσματα του, φωτίζουν τα δικά τους ελλείμματα.
Έτσι, μέσα τους κυριαρχεί το αίσθημα της μειονεξίας, νιώθουν ανεπαρκείς και λιγότερο σημαντικοί από εκείνον που έχουν στοχοποιήσει. Αυτό το συναισθηματικό υπόβαθρο οδηγεί στις γνωστές τους ενέργειες, κατά τις οποίες προβάλλουν πάνω στα θύματα τα δικά τους πολύ προσωπικά ζητήματα. Tις περισσότερες φορές δεν το συνειδητοποιούν καν. Το μίσος που βγάζουν είναι στην πραγματικότητα μίσος για κάτι δικό τους, για ένα μέρος του εαυτού τους. Και η εκτόνωση του μίσους αυτού τούς προσφέρει μια μικρή, αλλά προσωρινή διέξοδο από τη μιζέρια που νιώθουν.
Η σύγκριση με κάποιον που αισθάνονται να υπερέχει σε σχέση με εκείνους θα μπορούσε να είναι αφορμή, ώστε να παραδειγματιστούν και να προσπαθήσουν για τη δική τους εξέλιξη. Οι haters επιλέγουν τον εύκολο δρόμο της εκτόνωσης και της επίθεσης προς τους άλλους. Το να δουλέψει κάποιος με τον εαυτό του και να χρησιμοποιήσει θετικά όσα τον δυσκολεύουν απαιτεί θάρρος, κόπο, πνευματική ωριμότητα και ανάληψη ευθύνης.
Η φράση “Haters gonna hate” λέει πολλά. Οι haters πράγματι θα συνεχίζουν να μισούν και να επιτίθενται, μέχρι να πάρουν επαφή με αυτό που τους συμβαίνει και να κάνουν κάτι γι’ αυτό.
Αν, λοιπόν, συναντήσουμε τέτοιου είδους συμπεριφορές, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να αποστασιοποιηθούμε. Να παρατηρήσουμε και να συνειδητοποιήσουμε ότι ο επιτιθέμενος επιτίθεται ουσιαστικά στον εαυτό του. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να το πάρουμε προσωπικά, αφού δεν αφορούν καθόλου εμάς.
Και ας μην ξεχνάμε: όποιος προσπαθεί να μας υποβιβάσει, είναι ήδη κάτω από εμάς.
Αγγελική Κονιδάρη
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας MSc/Εκπ.Ψυχοθεραπεύτρια